Wymagania edukacyjne to oczekiwane przez nauczyciela osiągnięcia ucznia, niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych, sformułowane w oparciu o realizowany przez nauczyciela program nauczania (§ 3 ust. 3 pkt 1 oraz § 4 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia MEN z 30 kwietnia 2007 r.). Sformułowanie wymagań polega na takim opisie czynności uczniów, aby ocena ich osiągnięć stała się możliwa.
Punktem wyjścia do formułowania wymagań jest podstawa programowa wyznaczająca cele kształcenia, osiągnięcia uczniów oraz zakres treści, których realizacja pozwoli je osiągnąć. Określa ona precyzyjnie, czego szkoła jest zobowiązana nauczyć ucznia o przeciętnych uzdolnieniach na każdym etapie kształcenia.
Nauczyciel opisując wymagania, wskazuje na obowiązkowy zakres treści programowych i umiejętności oczekiwanych od uczniów na zakończenie kolejnych etapów kształcenia. W języku wymagań ogólnych sformułowane są cele kształcenia, a w języku wymagań szczegółowych treści nauczania oraz oczekiwane umiejętności uczniów (załącznik nr 2 i 4 do rozporządzenia MEN z 23 grudnia 2008 r.). Wiadomości i umiejętności, które uczeń zdobędzie w szkole będą efektem kształcenia.
Budowanie wymagań edukacyjnych może odbywać się według różnych modeli, każdy z nauczycieli odnosząc się do podstawy programowej, programu, przyjmuje formułę określającą wymagania edukacyjne np.:
- wielopoziomowego, obejmującego wymagania: konieczne, podstawowe, rozszerzające, dopełniające, wykraczające..
- trzypoziomowego, obejmującego wymagania: podstawowe, rozszerzające, dopełniające ,
- dwupoziomowego, obejmującego wymagania: podstawowe, ponadpodstawowe.
- zakresy wymagań na poszczególne oceny, np. dopuszczający - wymagania konieczne (K), dostateczny - wymagania podstawowe (P), dobry - wymagania rozszerzające (R), bardzo dobry - wymagania dopełniające (D).
Oceniając osiągnięcia edukacyjne ucznia nauczyciel rozpoznaje poziom i postępy w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań edukacyjnych wynikających z podstawy programowej i realizowanego przez niego programu nauczania uwzględniającego tę podstawę. Wymagania edukacyjne dotyczą poziomów i konkretnych treści dla danego przedmiotu i są powiązane z kryteriami oceniania określonymi w Statucie szkoły, doszczegółowionymi przez nauczyciela.
Podstawa prawna: Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty